Vikendica Sema, Jahorina

Mnogo prije Zimskih olimpijskih igara i današnjih dana, njene su skijaške terene pohodile i Sarajlije i njihovi gosti.

Prve smučke u Bosnu i Hercegovinu stigle su s austrougarskom okupacijom ovih krajeva, koja je izvršena 1878. godine. Donijeli su ih austrijski vojnici i namještenici, koji su se ovim sportom do tada bavili u svojim Alpima. Međutim, domaće stanovništvo u početku ostalo je samo posmatrač ove novine. Smučanje je u to vrijeme bila samo sporedna aktivnost tek pojedinih članova planinarskih društava, od kojih je prvo, s imenom Turistički klub, osnovano 21 septembra1892. godine, a okupljao je prije svega strance i po nekog od domaćih bogatijih ljudi. To je bilo drugo planinarsko društvo na južno slovenskim prostorima. Već 1896 g. Klub vlastitim sredstvima podiže ispod vrha Trebevića prvu planinarsku kuću u BiH, godinu dana kasnije malo sklonište na Dobroj vodi, a 1909 planinarsku kuću na Jahorini.

13 godina Klub je uspješno radio i vrlo brzo postao iz kluba stranaca prerastao u klub domaćih aktivista koji su poslije 1905 g. u njemu preuzeli vodeće pozicije. Iste godine Turistički klub dobija ¨konkurenciju¨

Značajan korak na razvoju smučanja načinjen je 4. aprila 1905. godine, kada je u Sarajevu osnovana podružnica Radničko turističkog društva Prijatelj prirode kao ogranak društva ¨Die Naturfreunde¨. Centrala ovog društva bila je u Beču, a osnovala ga je austrijska Socijaldemokratska partija još 1895. s ciljem da među sindikalno organizovanim radnicima podstiče razvoj izletništva i rekreativnog boravka u prirodi. U društvo Prijatelj prirode već prve godine uključio se i veći broj domaćih radnika. Zimsko planinarenje, odnosno planinarenje uz upotrebu smučki postaje jedna od djelatnosti ovog naprednog društva, čije je, inače, samostalno djelovanje nastavljeno i po završetku prvog svjetskog rada.

Zanimljivo je da je sarajevsko Radničko turističko društvo Prijatelj prirode, pošto se osamostalilo po završetku rata, okupljajući sindikalno organizovane i lijevo orijentisane radnike, osnovalo svoje podružnice u Zenici, Zagrebu, Osijeku, Sušaku, Koprivnici, Slavonskom Brodu, Makarskoj, Splitu i Mariboru.

Za period do prvog svjetskog rata, od osnivanja Radničko turističkog društva Prijatelj prirode, čija je istina osnovna djelatnost bilo planinarstvo, interesantno je i to da su učestaliji i masovniji izleti u planine za zimskih mjeseci zagolicali i seosku omladinu za novi sport na snijegu, koji je u bjelašničkim i jahorinskim selima do tada donosio samo nevolje.

Prvi svjetski rat prekinuo je aktivnosti prvih ljubitelja smučanja. No, sa završetkom ratnih razaranja, smučanje i smučari ponovo stupaju na scenu

Tek što su okupatori otišli iz Sarajeva, kaže Svetislav Hrisafović jedan od pionira smučanja u Bosni i Hercegovini, dječak iz Mahale pronio je Obalom skije. Iznenadili smo se, a moj brat Vlado ga upita hoće li ih prodati. Momak veli: “Eno ih u kasarni ispod Bistrika koliko hoćeš, Cigani otvorili baraku, čitava ih je kamara, a ja više nisam mogao ponijeti. Džabe” reče momak i ode dalje Obalom.

Vlado i Jakov Trifković otišli su do kasarne i prenijeli desetak pari skija na naš tavan, tako da je ubrzo oživjelo naše prvo skijalište ispod Pivare.

1923 osnovano je planinarsko društvo Romanija, napravljen je i prvi hotel na Jahorini nazvan Šator. Iste godine je donesen i prvi par skija.

1928 osnovan SKI klub koji je ostavio veoma dubok trag u razvoju smučarstva u Bosni i Hercegovini.

,,Zadnjih godina uzima skijaški sport u Bosni sve više maha.Ove zime osnovan je i Ski-klub. Terena za skijanje imamo na više mjesta, ali onaj na Goloj Jahorini je najbolji, jer je najpristupačniji, udaljen od Pala 4 sata u zimsko doba..."

Krajem tih dvadesetih godina, kad smučanje od izletničkog prerasta u takmičarski sporti smučarska oprema poprima nove karakteristike;

Na palice, koje se rade od bambusa, tonkine i Ijeske, počinju da se stavljaju krpljice, a na rukohvate palica kožne petlje - prisjeća se dugogodišnji smučarski radnik Božidar Boban llić

Smučari su nosili takozvane punp ili ski-pantalone od šajaka, gojzerice sa klincima, kape od šajaka sa naušnicama i šiltom, rukavice sa odvojenim palcem pletene od vune.

U upotrebi su bili ,,hujtveld", Jangrimen" i ,,bilgeri" vezovi, a u samoj tehnici primjetan je napredak u brzini koraka u ravnici i neka vrsta dvokoraka i trokoraka, te neki elementi plužne tehnike.

12.12 1930 Osnovan Sarajevski zimsko-sportski podsavez za Drinsku, Zetsku i Vrbasku banovinu sa pet sportskih društava i klubova: Romanija, Slavija, Ski-klub, Društvo planinara BiH i Kosmos. Donesena odluka o hitnom održavanju kurseva skijanja na Jahorini za građane.¨Romanija¨ preuzima organizaciju škole skijanja omogućavajući budućim skijašima da kupe opremu, ¨skije i kompletno odijelo sa kapom po cijeni od 1000 dinara, a na otplatu po 100 dinara mjesečno u deset rata¨.

16.12 1930 Održan sastanak podsaveza gdje su uz odluku o održavanju prvog zvaničnog kursa skijanja u Sarajevu, donesena su prva Pravila o verifikaciji takmičara i Pravila o održavanju javnih priredbi.

8. marta 1931 godine Planinarsko društvo Romanija organizuje prvo takmičenje po kategorijama na kojem prvi put nastupaju žene. Pobijedila je Abida Karahasanović član PD Romanija.

I pored velikog entuzijazma teškoče su se gomilale. PD Romanija nije održala planirani kurs, a dolazilo je i do problema u rješavanju statusnih pitanja klubova i društava. Jedan od njih je bio i sporna pitanja prevoza tramvajima, čija je uprava 5. Januara 1932 izdala sljedeće saopštenje: ¨Smučari sa smučkama mogu se voziti uvijek u prikolicama. Ulazak je iznimno na zadnju platformu gdje je i mjesto za skijanje. Izlazak je također na zadnja vrata. Za skije se plaća karta kao i za prtljag. Kada ne nose skije smučari se mogu voziti u motornim kolima...Mole se smučari da se ove odredbe drže kako bi se izbjegli nesporazumi¨.

Prvo takmičenje u 1932g. planirano za 17. Januar na Palama nije održano zbog loših vremenskih uslova. Održano je 14 dana kasnije na Goloj Jahorini.

14. Februara je održano takmičenje na Palama. U ekipnoj konkurenciji najbolja je bila ekipa Romanije.

21. Februara u Sarajevu, skijaši su krenuli u ¨lov na lisicu¨. Na stazi od Pašinog brda do Betanije najuspješniji je bio R.Vasiljević koji je na cilj donio živu lisicu.

13. marta je odrzana posljednje takmičenje sezone. Na stazi dugoj 5 kilometara takmičili su se članovi mlađi od 18 godina.

U decembru je prvi put na Jahorini organizovano na pripreme došlo jedno skijaško društvo. Bili su to članovi Zagrebačkog smučarskog društva koji su 14 dana boravili i trenirali zajedno sa takmičarima iz Sarajeva.

U toku 1933. godine je održano nekoliko takmičenja od kojih je interesantno ¨prva utakmica sarajevskih dama u skijanju¨na Palama 19.02.1933. godine. Dvanaest učesnica se nadmetalo na stazi dugoj 4 km. Pobijedila je Desa Hrisafović, druga je bila Abida Karahasanović, a treća Zita Pečl.

26.Marta u organizaciji SK Slavija Sarajlije su prvi put gledale prethodnicu biatlona pod nazivom patrolno trčanje sa gađanjem.

U oktobru, na Palama, počela izgradnja prve skakaonice na Kočovićevom imanju. Završena u januaru 1934, a svečano otvorena 11 februara.

18 februara je održano Prvo prvenstvo sarajevskog zimsko-sportskog podsaveza u skakanju. Iste godine je podignuta i velika skakaonica na Planici.

1934g. Sarajevska župa organizuje svoj drugi smučarski tečaj i na taj način pokušalo da se pored građanstva obuči sto veči broj sokola-seljaka.

¨Jugoslovenska pošta¨ je u januaru 1937 objavila: Organizuje se na Jahorini tečaj saveznog značaja na kojem prisustvuju smučari-sokoli župe Sarajevo, Sušak-Rijeka, Bjelovar, Osijek, Kragujevac, Beograd, Ljubljana i Užice.

1937 g. vojska na Jahorini podiže skakonicu koja je povremeno korištena od strane civila mada je odgovarala svim takmičarskim zahtjevima. Kao konsultant u njenoj izgradnji, pored ostalih stručnjaka, učestvovao je i poznati slovenački skakač Franc Palme.

Ministartsvo fizičkog vaspitanja naroda je odlučilo da se na Jahorini od 13 do 16 februara 1937 održi prvi slet smučara Jugoslavije. Na sastanku 25 januara je dogovoreno da se slet otvori 13 februara svečanom konferencijom u Gradskoj vijećnici, da dan kasnije učesnici prodefiliraju gradom i krenu na borilišta-na Pale, gdje je trebalo da se održe takmičenja u trčanju na 18 km i skokovima, i na Jahorinu gdje če se ogledati najbolji alpinci u smuku i slalomu. Na Jahorini je za 16 februar predviđeno i otvaranje skakaonice koju je podigla vojska. Pored sletskih takmičenja predviđene je i nastup pripadnika Vojnog zimskog sportskog centra Druge armije na Jahorini, kao i ekipa drugih vojnih centara i planinskih jedinica. Zbog nedostatka snijega u Sarajevu, a pogotovo na Palama sva takmičenja su se morala prebaciti na Jahorinu. Problem je stvarao nedovoljni smještajni kapaciteti u Planinarskom domu Romanije na Jahorini gdje su se zbog datih okolnosti morala smjestiti i sva tehnička lica.

13 februara u 20:00 u velikoj dvorani Gradske vijećnice održana je svečana konferencija, čin svečanog otvaranja ¨Prvog sleta jugoslovenskih smučara¨

Drugog dana, 14 februara na fudbalskom igralištu Slavije izvršena je smotra učesnika Sleta. Smučari iz Ljubljane, Zagreba, Maribora, Beograda, Novog Sada, Skoplja, Sarajeva i drugih mjesta krenuli su potovom u povorkama ulicama grada.

¨Bila je to veoma impozantna povorka smučara, veoma duga, sjeća se Drago Cvijetić. Sa igrališta ¨Slavije¨ usmjerila se glavnom ulicom grada, da bi tako prošla kroz cijeli grad, sve do gradske vijećnice, gdje su se učesnici povorke razišli. Svi pločnici ulica kojima se povorka kretala bili su načičkani Sarajlijama koji su srdačno pozdravljali smučare, a naročito su bili toplo pozdravljeni seoski omladinci, smučari sa Crepoljskog i nekih drugih sela...¨ Svi putevi su dalje vodili na Jahorinu.

Nakon ¨Prvog sleta jugoslovenskih smučara¨18 februara 1937 g. ¨Politika¨je napisala:¨Bosna (Sarajevo) ima sve uslove da postane centar smučarskog sporta u Jugoslaviji...

22. Januara 1938 održana je Savezni smučarski šampionat ¨Sokola¨Jugoslavije.

¨Romanija¨je u martu 1939g. osnvala Seljačku skijašku sekciju. Prvo takmičenje na Jahorini na kome su učestvovali seoski omladinci¨, piše Drago Košarec, pobudilo je veliko interesovanje. Interesantno je napomenuti da su seoski omladinci vezali skije za opanke i da su pobijedili skijaše građane koji su imali višegodišnju praksu...Strani turisti Englezi, Nijemci, Mađari i drugi koji su prisustvovali ovom takmičenju, naročito su se pohvalno izrazili o seoskoj skijaškoj ekipi...¨

Skijaško smučarsko društvo neče uspjeti da uoči rata završi izgradnju doma na Jahorini. U ratnom vihoru izgorio je nedovršeni dom na Jahorini.

¨Jugoslovenska pošta¨ 12.februara 1941 saopštava i rezultate prvenstva sokolske župe Sarajevo održanog na Jahorini:¨...u takmičenju je uzelo učešče 49 takmičara.Kod članova u smuku je pobijedio Husein Smajiš, a kod naraštajaca(djece) pobijedio je Ibrahim Pinjo. Ova dvojica smučara su kao nagradu dobili po jedan par skija. Kod članova u daljinskom trčanju na 14km pobijedio je Leo Knap, a kod naraštajaca(djece) na 6km opet je pobijedio Ibrahim Pinjo iz Travnika. I u ovoj disciplini kao nagradu prvaci su dobili po jedan par skija...¨

¨Do 1941 g., kaže Bogomir Ružička, održano je oko 120 raznih smučarskih takmičenja sa oko 8600 učesnika, uključujući tu i učesnike Prvog sleta jugoslovenskih smučara. Paralelno, razvija se i aktivnost na izgradnji domova kojih je do 1941 godine bilo više od 30 na bosanskohercegovačkim planinama...¨

Period nakon drugog svjetskog rata do XIV Zimskih olimpijskih igara (1945 – 1984)

Druga poslijeratna smučarska sezona je mnogo sadržajnija od prethodne. Na Jahorini se grade prve barake, vojska gradi i smučarske skakaonice, na Trebeviću se obnavljaju domovi i gradi se prva smučarska skakaonica.

Krajem 1947g. u okviru Fiskulturnog društva Sarajevo (koje nastavlja tradiciju Torpeda) osnovan je i prvi poslijeratni smučarski klub u BiH- Smučarski klub Sarajevo. U ovom klubu okuplja se i većina članova prijeratnog SKI kluba, pa se s pravom može reći da Smučarski klub Sarajevo nastavlja tradiciju najstarijeg bosansko-hercegovačkog smučarskog kolektiva.

U ist ovrijeme kada su izvođeni radovi na prvoj skakaonici na Trebeviću, građena je i skakaonica na Jahorini I za ovaj objekat projektant je bio inž. Aleksandar Trumić.

Ovih dana na Jahorini izgradili su borci Jugoslovenske armije smučarsku skakaonicu od 25 m. Interesantno je da je na izgradnju skakaonice utrošeno relativno malo vremena, jer je sagrađena za svega četiri dana. Na dovršenoj skakonici već su bili izvršeni probni skokovi, na kojima je poručnik Lušina uspio skočiti oko 20m.

Jedan od prvih većih objekata je Armijski hotel na Jahorini koji je prve goste dočekao 1948 g.

Na Bjelašnici domovi na Šavnicima, pod Gradinom, na Stanarima, na Hranisavi i Sitniku raspolažu sa oko 200 ležaja.

Krajem 1948 pripadnici Jugoslovenske armije su dogradili staru i izgradili novu skakonicu na Jahorini.

´Jahorina uskoro dobija skakonice koje omogućavaju skokove od 25 i 45 metara. Nacrte za skakaonice dao je naš poznati stručnjak inž.Stanko Bloudek. Obje skakonice nalaze se u neposrednoj blizini vojnog oporavilišta na Poljicama´, piše ¨Oslobodjenje¨ 21.decembra 1948 godine. Pored ovih dvije, postojala je na Jahorini u to vrijeme i prrodna skakonica koja je omogućavala skokove od 15 metara, a nalazila se iznad doma ¨Šator¨.

13 februara 1949g. u okviru Trećeg republičkog smučarskog prvenstva održanog na Jahorini Džemo Zahirović je postigao novi rekord Bosne i Hercegovine u smučarskim skokovima koji je iznosio 36 metara.

1950 g. se obnavlja hotel Šator zapaljen 1942 g. od strane partizana da ne bi poslužio njemačkim jedinicama.

Iste godine u februaru Jahorina je domaćin prvenstva Jugoslavije u klasičnim i alpskim disciplinama. U konkurenciji mlađih pionira travničanin Siradž Pinjo zauzima drugo mjesto.

To je do 1952 g. i najveći uspjeh bosansko-hercegovačkih smučara na jugoslovenskom planu.

U konkurenciji skakača titulu državnog prvaka osvojio je Franc Pribovšek skokom od 39,5 metara.

U jednom pogonu Bosnasporta u Sarajevu 1950 g. je pokrenuta i proizvodnja skija. Posao nije razgranat pa je nešto kasnije i prekinuo sa radom.

Jedan od najznačajnijih datuma za razvoj smučanja u BiH je 4. januar 1953 g. kada je na Jahorini otvorena prva žičara u BiH na potezu od ¨gradilišta Sindikalnog doma¨do vrha Šatora.

¨Dužina ove uspinjače iznosi 1050m s visinskom razlikom od 240m. Uspinjača je izgrađena na sistemu pojedinačnih sjedala kojih ima 84, vezanih na neprekidnom užetu koje leži na 11 visokih stubova. Jedna vožnja uspinjačom traje 8 min. Njen kapacitet moći će da zadovolji potrebe smučarstva u BiH¨, s optimizmom zaključuje svoj raport s ovog značajnog smučarskog gradilišta reporter ¨Oslobodjenja¨ u broju od 21.decembra 1952 g.

U januaru 1952 Jahorina je domaćin Omladinskog prvenstva FNRJ u trkačkim i alpskim disciplinama. Travničanin Miroslav Čiro Blaževic, kasnije poznati fudbalski trener, je osvojio titulu državnog prvaka u trci na 6 km u konkurenciji mlađih pionira. Bila je to prva titula prvaka Jugoslavije za jednog bosansko-hercegovačkog smučara. U istoj trci Fikretu Jažiću, članu Sarajeva, pripala je bronzana medalja. Nebojša Vajner je na ovom prvenstvu osvojio treće mjesto u Jugoslaviji-u veleslalomu među starijim omladincima.

Od 27 do 29 marta 1953 g. na Jahorini je održano prvo internacionalno smučarsko takmičenje u BiH- Prvi ¨Jahorinski kup¨. Učestvovalo je 30-tak smučara iz Slovenije, Hrvatske, Srbije, BiH i jedan takmičar iz inostranstva-Austrijanac Toni Mark. Prvi pobjednik ¨Jahorinskog kupa¨ je Slovenac Janko Čtefe koji je, pored kombinacije, trijumfovao i u veleslalomu i spustu, dok je u slalomu bio drugi. Drugo mjesto u jahorinskoj kombinaciji je pripalo tada juniorskom čampionu Austrije Toniju Marku, kasnije legendarnom austrijskom spustašu koji je krajem pedesetih nesretno i okončao život vozeči spust. Treči u jahorinskoj kombinaciji bio je Petar Križaj otac najboljeg jugoslovenskog smučara svih vremena Bojana Križaja. Četvrto mjesto je pripalo Bojanovom stricu Zdravku Križaju.

U sezoni 1953/54 na Jahorini se organizuju i najmasovniji smučarski kursevi kroz koje je prošlo gotovo 500 smučara početnika.

U istoj sezoni se održava i Prvenstvo Jugoslavije u alpskim disciplinama, Svearmijsko smučarsko prvenstvo, tromeč armijskih reprezentacija Jugoslavije, Turske i Grčke i drugo internacionalno takmičenje za ¨Jahorinski Kup¨na kojem prvi put nastupaju i žene. Uz takmičenje je i otvoren novoizgrađeni hotel ¨Jahorina¨, prvi planinski hotel u BiH.

1955 g. transportno preduzeće ¨Udarnik¨ uvelo je redovnu autobusku liniju sarajevo-Jahorina. Autobus je saobraćao jednom nedeljno.

Krajem februara na Jahorini se održava i Studentsko prvenstvo FNRJ u smučanju kao priprema za veliku međunarodnu manifestaciju 3.međunarodnu studentsku sportsku nedelju održanu od 2 do 6. marta na Jahorini i od 6 do 10. marta u Beogradu na Tašmajdanu. Na Jahorini su održana takmičenja u smučarskim trčanjima, alpskim disciplinama i smučarskim skokovima, a na Tašmajdanu takmičenja u klizanju i hokeju na ledu. Međunarodna studentska zimska sportska nedelja je bila je nezvanično studentsko prvenstvo svijeta, a iz nje je kasnije nastala Zimska univerzijada (prva je održana 1960 g. u Šamoniju). Učestvovalo je više od 70 sportista iz 6 reprezentacija (Austrija, Njemčka, Finska, Švajcarska, Italija i Jugoslavija) Pripremljene staze i skakaonice, izgrađen je dom Košuta, koji je kasnije pripao Sarajevskom smučarskom klubu kao priznanje zaizvanrednu tehničku organizaciju takmičenja

1956 g. formiran je zbor smučarskih sudija, a 1957 Zbor učitelja i trenera smučanja. U oba zbora, prilikom osnivanja, okupljaju 26 instruktora, 10 učitelja i 12 smučarskih učitelja pripravnika te 21 saveznog smučarskog sudiju i cetrdesetak republičkih sudija.

U februaru 1957 g. Jahorina je domačin Prvenstva Jugoslavije u alpskim disciplinama, a jedini trofej koji ostaje u BiH osvojila je Ida Nikačević za treče mjesto u spustu.

U martu je održan Juniorski šampionat ¨alpskih¨zemalja u smučanju, na kojem su nastupile reprezentacije Francuske, Italije, Austrije, SR Njemačke, Poljske, Rumunije i Jugoslavije.

Republička reprezentacija u alpskim disciplinama krajem sezone učestvuje na međunarodnom takmičenju u Celovcu u Austriji i zauzima treće mjesto u konkurenciji 6 ekipa.

Članovi sarajevskog smučarskog kluba na prvomajskoj paradi u Sarajevu 1958

1960g. u BiH postoji 9 smučarskih klubova i 16 smučarskih sekcije pri sportskim, planinskim i društvima ¨Partizan¨ sa 2756 takmičarski aktivnih smučara i smučarki

29 Januara 1961 g. otvara se prvi ski-lift na Jahorini koji su izgradili članovi Sarajevskog smučarskog kluba.

Dvije sezone kasnije ski-lift je dobio i Trebević

U Decembru 1961 je završen i otvoren dom sarajevskog smučarskog kluba Sarajevo ¨Mladost¨ izgrađen dobrovoljnim radom članova kluba

U Februaru 1963 g. učenica Srednje fiskulturne škole Katica Šporer, član SSK i predvodnik novog vala ženskog smučarskog trčanja, na prvenstvu Jugoslavije u klasičnim disciplinama osvaja šampionsku titulu u konkurenciji omladinki. Prvenstvo je održano u Mrkopolju, a to je bila druga titula jugoslovenskog prvaka u istoriji bosanskohercegovačkog smučanja, a prva i jedina u ženskoj konkurenciji.

1965 g. u BiH djeluje 30-tak smučarskih klubova i sekcija sa oko 3600 takmičarski aktivnih smučara i smučarki. Od završetka rata pa do 1965 g. na bosanskohercegovačkim planinama izgrađeno je ukupno 52 objekta za smještaj smučara i planinara.

U alpskoj konkurenciji vodeću ulogu u BiH u prvoj polovini šezdesetih godina igraju smučari Sarajevskog smučarskog kluba, a najozbiljniju konkurenciju imaju u ekipama sarajevskih klubova Jahorina i Bosna, te takmičaru Zenice Zoranu Blazeviću. Na sceni izlaze i omladinac Dejan Gašić koji će sa bratom Nenadom i sestrom Ubavkom u drugoj polovini šezdesetih godina zabilježiti seriju uspjeha na republičkim prvenstvima. Dejan Gašić je nastupao i za juniorski reprezentaciju Jugoslavije u alpskim disciplinama koji su nastupili na predolimpijskim takmičenjima u Insbruku 1964 g.

Sedamdesetih godina na jugoslovenskoj smučarskoj sceni je zablistao član Sarajevskog smučarskog kluba Ajdin Pašović. Prvo je na Goltama iznad Mozirja 1974 g. postao juniorski prvak Jugoslavije u spustu u konkurenciji starijih omladinaca.

1975 g. na Jahorini je odrzano i takmičenje smučarki za Svjetski Kup pod nazivom ¨Zlatna Lisica¨ koje je zbog nedostatka snijega na Pohorju preseljeno na Jahorinu i održano uporedo s Prvim jahorinskim kupom koji je bodovan za Evropski kup.

1975 g. na Jahorini je održano Prvenstvo Jugoslavije gdje Ajdin Pašović među starijim juniorima osvaja srebrenu medalju, a u konkurenciji seniora osvaja još jednu titulu jugoslovenskog šampiona u spustu. Iste godine Pašović postiže međunarodni uspjeh na prvenstvu Balkana održanom u Bursi (Turska) gdje osvaja srebrene medalje u slalomu i veleslalomu.

Zahvaljujući izvanrednim uspjesima iz prethodne dvije sezone Pašović je izborio mjesto i u olimpijskoj reprezentaciji Jugoslavije za 12. zimske olimpijske igre u Insbruku 1976g. Bio je to prvi bosanskohercegovački sportista učesnik zimske olimpijade. U insbruškom spustu koji je di šampionskih visina uzdigao Austrijanca Franca Klamera, Ajdin Pašovć je zauzeo 41. mjesto.

1980 g. Pale su domačin Prvenstva Jugoslavije u smučarskom trčanju. Omladinac paljanske Romanije Tomislav Lopatić osvaja 3. mjesto u konkurenciji mlađih omladinaca. Krajem marta Lopatić postaje i juniorski prvak Jugoslavije u biatlonu na Prvenstvu koje je održano na Kopaoniku. Na ovom takmičenju biatlonci Romanije osvajaju šampionsku titulu i u konkurenciji juniorskih štafeta (Lopatić, Lasica, Blagojević). Mladi paljanski biatlonci tako započinju svoju dominaciju na jugoslovenskoj sceni. U četiri predolimpijske godine biatlonci sa Pala osvojili su čak osam prvih mjesta na prvenstvima Jugoslavije, od čega i četiri pojedinačne titule (tri Tomislava Lopatiča i jednu Zorana Čosića).

Bosanskohercegovački spustaš Robert Brudar, član Smučarskog kluba Sarajevo i jugoslovenske spust reprezentacije, osvaja na Prvenstvu Jugoslavije na Kobli 1981g bronzanu medalju u konkurenciji starijih juniora.

1982 g. Tomislav Brudar na Prvenstvu Jugoslavije u spustu za seniore na Bjelašnici osvaja treče mjesto, a iste godine pripala mu je i titula jugoslovenskog prvaka u spustu među starijim juniorima na takmičenju održanom na Kobli.

1982 g. je za smučarska takmičenja najvišeg ranga otvorena Bjelašnica, gdje su se preselili smučari, dok je Jahorina dotjerana po mjeri ženskog smučarskog programa za 14. zimske olimpijske igre.

1983 na Jahorini je odrzano takmičenje smučarki u spustu za Svjetski kup, što je ujedno i prvi put da se ¨Jahorinski kup¨ našao u programu Sjetskog kupa. Za Jahorinu je zanimljivo da se često piše da su prve propisne staze za spust u Jugoslaviji napravljene za 14. zimske olimpijske igre, na Jahorini (žene) i Bjelašnici (muškarci). Međutim, internacionalni spustovi na Jahorini se voze od 1953. g., a prvo takmičenje u spustu na Jahorini uopšte je odrzano još 1939 g.

¨Prvi jahorinski spust počinjao je od vrha, malo lijevo od Cvijanove žičare, pored sadašnjeg vijadukta, pa je stazom veleslaloma vodio do Vrhprače, gdje je bio cilj. Kad smo 1939. vozili spust išli smo otprilike istom trasom, ali staza je bila neuređena, vozili smo kroz šumu, što je bilo vrlo opasno. Poslije rata smo prokrčili trasu i stazu propisno uredili. Kasnije, kada je Međunarodna smučarska federacija donijela odluku o obaveznoj homologizaciji staza, spust od vrha do Vrhprače smo još dotjerali i izvršili homologizaciju, tako da je na ovoj stazi 1975 g. vožen spust za Evropski kup¨, kaže Slavko Podkubovšek, višestruku republički šampion, te dugogodišnji sekretar i predsjednik Smučarskog saveza Bosne i Hercegovine.

Treba napomenuti i kontinuitet u organizovanju smučarskih takmičenja: od 1947g. redovno su se održavala republička smučarska prvenstva,za sve uzrasne kategorije, od 1964 g. na Sokocu se redovno održavao ¨Čičin memorijal¨ u smučarskom trčanju kao znak sječanja na romanijskog partizanskog komandanta Slavišu Vajnera Čiču. Zatim, od 1963 se na Vlašiću odrzavalo memorijalno takmičenje Vlašički kup, u znak sječanja na Vlašički partizanski odred, a od 1958 na Bjelašnici Šavničko prvenstvo planinara smučara. Tu je bio i čitav niz drugih tradicionalnih smučarskih susreta od onih za ¨Toper-kup¨, koji je na Jahorini okupljao najmlađe do ¨Čigijevog memorijala¨, kojim su takmičarsku sezonu na Jahorini zatvarali smučari veterani. Od 1958 do 1984 odrzano je 26 trka u smučarskom trčanju pod nazivom ¨Igmanski marš¨ i koji je bio u kalendaru jugoslovenskih takmičenja smučara trkača.

Internacionalna takmičenja se održavaju i na Vlašiču, gdje je 1977g. održano prvo mežunarodno takmičenje smučara skakača za ¨Pokal Vlašiča¨ potom na Igmanu, koji je 1980 g. bio domaćin Juniorskom prvenstvu svijeta u biatlonu, a onda na Bjelašnicu, gdje su se smučari prvi put takmičili za Evropski kup 1982 g.

U predolimpijskoj sezoni 1982/1983. održano je deset internacionalnih takmičenja na olimpijskim borilištima, od čega 5 u smučarskim disciplinama: svjetski kup u alpskim disciplinama za žene i muškarce, te u smučarskom, trčanju i biatlonu, smučarskim skokovima i nordijskoj kombinaciji i sankanju, Svjetsko juniorsko prvenstvo u umjetničkom klizanju, Evropsko prvenstvo u bobu, Evropsko juniorsko prvenstvo C grupe u hkeju na ledu i Svjetsko prvenstvo u brzom klizanju.

Od tog trenutaka Jahorina je snažno krenula naprijed, a osavremenjeni star hotel Jahorina, izgrađen potpuno novi hotelski kapaciteti, hoteli Bistrica, Vučko, Košuta koji je prebacen sa stare lokacije pored Vikendice Sema, dotjerani ski tereni I vertikalni transport, i osmjeh na licu domaćina učinili su je zimskim centrom u koji se uvijek sa zadovoljstvom vračate.